Imali su dozvolu da ubiju onoga ko je hteo da ga pređe; 7 činjenica o Berlinskom zidu

Vlasti Istočne Nemačke počele su da grade Berlinski zid 13. avgusta 1961. godine. Prema zvaničnom obrazloženju, zid je trebalo da zaštiti narod od fašista sa Zapada i omogući razvoj socijalističke države u Istočnoj Nemačkoj.

1. Berlinski zid je barijera duga 160 kilometara i visoka oko 3,5 metara koja je odvajala zapadni od istočnog Berlina i okolne nemačke teritorije. Simbol je ideološke podele Nemačke i posleratne Evrope i jedan od najvećih simbola Hladnog rata.

2. Vlasti Istočne Nemačke počele su da grade Berlinski zid 13. avgusta 1961. godine. Prema zvaničnom obrazloženju, zid je trebalo da zaštiti narod od fašističkih zavera Zapada i omogući razvoj socijalističke države u Istočnoj Nemačkoj. Prava istina je da je izgradnja zida sprečila migraciju ljudi i radne snage iz Nemačke Demokratske Republike (DDR) u Saveznu Republiku Nemačku. Prema nekim statistikama, u periodu od 1949. do 1961. godine više od 2 miliona ljudi prebeglo je iz istočnog dela u zapadni deo Nemačke.

3. Ujutru 13. avgusta 1961. godine u centru Berlina podignut je improvizovani zid sastavljen od ljudi i oklopnih vozila. Vojnici DDR-a postavili su bodljikavu žicu i naoružane stražare koji su bili spremni da pucaju na svakoga ko pokuša da neovlašćeno pređe na drugu stranu dok se ne podigne pravi betonski zid. Uz pomoć vojske i dobrovoljaca, prva verzija betonskog zida podignuta je za samo dve nedelje. Naime, zid se stalno produžavao i učvršćivao kako bi se sprečili neovlašćeni prelazi.

4. Berlinski zid je imao nekoliko kontrolnih punktova, a najpopularniji među njima je bio Checkpoint Charlie na Fridrihštrase, koji je bio pod kontrolom savezničkih snaga. Ovo je jedno od retkih mesta gde bi se Berlinski zid mogao uspešno preći sa odgovarajućim dokumentima.

5. Prema podacima Centra za savremenu istoriju u Potsdamu, u periodu od 1961. do 1989. godine, 140 ljudi je izgubilo život pokušavajući da pređe Berlinski zid. Iako su stražari na punktovima imali "dozvolu za ubijanje" za sve one koji bi pokušali da neovlašćeno pređu zid i iskoriste ga, neki prebegli su odlučili sami. Poslednja osoba koja je izgubila život pokušavajući da pobegne iz Istočnog u Zapadni Berlin bio je inženjer elektrotehnike Vinfrid Frojdenberg, koji je umro 8. marta 1989, nakon što je pao sa improvizovanog gasnog balona u potrazi za slobodom.

6. Istorija beleži da se pad Berlinskog zida dogodio u noći sa 9. na 10. novembar 1989. godine. Iako su neki te večeri sa sobom poneli čekiće i drugi alat da bi simbolično odlomili deo zida i poneli ga za uspomenu, rušenje zida je zvanično počelo tek 13. juna 1990. godine u Bernauerovoj ulici. Pomenuti datum vezan za pad Berlinskog zida odnosi se na otvaranje granica između Istočnog i Zapadnog Berlina.

7. Prema nekim procenama, rušenje Berlinskog zida proizvelo je oko 1,7 miliona tona otpada. Ostaci Berlinskog zida prevezeni su u mnoge zemlje širom sveta kao podsetnik na teška vremena. Deo ovog simbola Hladnog rata možete videti u Zagrebu ispred zgrade Nemačke ambasade i Gete-instituta u Vukovarskoj ulici. Komad zida dimenzija 3,2 k 1,2 metra i težine 2,5 tone poklonio je Zagrebu nemački preduzetnik Aksel Brauer.