Velika četvorka: Beograd, Budimpešta, Bratislava i Beč

Najveća reka u Evropi, nakon Volge, krije brojne tajne, uključujući i groblje brodova iz Drugog svetskog rata.

U Dunav se uliva oko 300 pritoka, od kojih je više od 30 plovnih, a među značajnijima su Drava, Sava, Tisa i Prut. Veličina slivnog područja iznosi ogromnih 817.000 kvadratnih kilometara, što ovu reku čini najvećom u Evropi, najvećom nakon reke Volge.

Na moćnoj evropskoj reci nastala su čak četiri glavna grada. Veliku četvorku čine Beograd, Budimpešta, Bratislava i Beč.

Glavni gradovi

Glavne luke

Glavne luke su Izmail (Ukrajina), Galaţi i Brăila (Rumunija), Ruse (Bugarska), Vukovar, Beograd, Budimpešta, Bratislava, Beč, Linz i Regensburg.

10 "plavih" zemalja

Dunav protiče kroz deset evropskih država ili je, pak, njihova granična reka (Nemačka, Austrija, Slovačka, Mađarska, Hrvatska, Srbija, Rumunija, Bugarska, Moldavija i Ukrajina).

Foto: Shutterstock/Iancu Cristian

Prekrasna delta

Delta Dunava najvećim delom se nalazi u Rumuniji, dok je manji deo ušća na prostoru Ukrajine. Važnost brojnih biljnih i životinjskih vrsta delte Dunava prepoznao je i Unesko, na čijem se popisu i našao rumunski deo ušća. Dunav u svom srednjem toku, uz pomoć reke Drave, stvara unutrašnju deltu u Parku prirode Kopački rit.

Najveći deo Dunava je u Rumuniji, a Hrvatska ima tek 138 kilometara, koji većinom čine prirodnu državnu granicu. Poređenja radi, Sava na području Hrvatske teče 510 kilometara.

Teče na istok

Dunav izvire u planinskom području Švarcvalda u Nemačkoj, gde kreće njegov put prema Crnom moru. Jedina je veća evropska reka koja teče na istok, do ušća u Crno more.

Brojna imena

Dunav nosi brojna imena. Tračani su ga nazivali Istros, a Skićani Mataos. Nemački naziv je Donau, slovački i češki Dunaj, mađarski Duna, rumunski Dunărea, a slovenski Donava.

Turci ga nazivaju Tuna, Rusi i Slovaci Dunaj, a mi i Bugari ga nazivamo Dunav.

Groblje brodova

Dunav skriva na stotine potopljenih ratnih brodova koji na površinu izviru kada se spusti nivo vode. Potopljeni brodovi na dnu Dunava pripadaju Crnomorskoj ratnoj floti, koja se 1944. godine povlačila pred Crvenom armijom tokom Drugog svetskog rata.

Foto: Shutterstock/Calin Stan

Međunarodni dan Dunava

29. jun se obeležava Međunarodni dan Dunava i to u 14 evropskih podunavskih zemalja, potpisnica Međunarodne konvencije o zaštiti Dunava, kako bi se podigla svest za očuvanje reke kod što većeg broja ljudi i kako bi se apelovalo na racionalnu upotrebu vodnih resursa.

Menja oblik

Tokom vremena, izgled Dunava neprestano se menjao . Kako prenosi HINA, međunarodna studija rečnih sedimenata pokazala je da je Dunav postao uži i do 40 odsto od sredine 19. veka. Razlog tome su promene izazvane intervencijama ravnjanja rečnog toka, no i merama zaštite od poplava i gradnje brane.

Zbog tih intervencija, sediment nije mogao više prolaziti kroz Dunav do Crnog mora, pa se, umesto toga, taložio na obalama reke, trajno menjajući oblik ove reke.