Brana Mratinje, sagrađena pre 43 godine, bila je jedan od simbola jugoslovenske moći - zbog svoje veličine, eksploziva, materijala i na kraju novca potrošenog na nju, a nakon završetka hidroelektrane, lice područja se zauvek promenilo.
Svako ko je uživao u prirodnim lepotama Crne Gore složiće se da je jedna od njenih najlepših reka Piva po kojoj je poznat dugački kanjon na severozapadu zemlje. Između Volujka, Maglića, Bioča i Pivske planine, gde protiče Piva, stvoren je kanjon dugačak 33 km, dubok do 1200 metara.
Izgradnjom hidroelektrane i ogromne brane Mratinja, visoke 220 metara (jedna od najvećih u Evropi), stvoreno je veštačko Pivsko jezero. Jezero se nalazi u Parku prirode Piva i prirodna je veza između nacionalnih parkova Durmitor i Sutjeska, a krase ga pašnjaci, šume, kanjoni i planinska jezera.
Brana Mratinje, sagrađena pre 43 godine, bila je jedan od simbola jugoslovenske moći - zbog svoje veličine, eksploziva, materijala i na kraju novca potrošenog na nju. Građena je deset godina, a svakodnevno je na njoj radilo više od hiljadu ljudi raznih profesija.
Radilo se u teškim uslovima, iznad i pod zemljom. Oko sedam hiljada ljudi iz cele Jugoslavije koji su u to vreme radili na brani živelo je u selu Mratinje, koje je tada više ličilo na grad nego na selo - od pekara i prodavnica do bioskopa, imali su sve što im je trebalo.
Pre nego što je započela izgradnja brane, morao je da se izgradi put koji je okretao reku udesno, što je zahtevalo dodatne radove. U to vreme pejzaž je izgledao potpuno drugačije nego danas; bilo je neprohodno sve dok vojska nije probila trag. Iskopane stene su kasnije korišćene kao građevinski materijal.
Srednjovekovni manastir Piva, koji se nalazio na izvoru reke, takođe je morao biti premešten kako ne bi završio pod vodom. Ovaj podvig trajao je 13 godina jer je bilo potrebno pomerati kamen po kamen, o čemu svedoče brojevi i slova na zidovima da bi se tačno znalo gde se nalazi u originalnom izdanju.
Rekonstrukcija je trajala narednih 13 godina. Najviše nevolja izazvalo je uklanjanje fresaka sa zidova i kupole, koje su zalepljene na platna i tako prenete. To su uradili vrhunski stručnjaci pod nadzorom UNESCO-a.
Izgradnja brane i hidroelektrane Piva i prateće infrastrukture danas bi koštala više od milijardu evra. Rad u surovim uslovima trajao je 10 godina i odneo 28 života. Moglo je biti više žrtava jer su nakon naleta vode mnogi stanovnici pobegli iz svojih domova i ostavili sve što su činili da ne budu poplavljeni.
Mnogi se nikada nisu vratili jelima koja su upravo skuvali. Neki su ostali na kratko zarobljeni "usred ničega" zbog vode koja je poplavila put i nisu mogli nigde da odu. Srećom, zima i led usporili su protok vode i ljudi su spašeni.
Osim Pivskog jezera, koje je promenilo izgled područja nakon izgradnje brane, poplavljene su brojne kuće na obalama Pive, Komarnice, Sinjce i Vrbnice.
Danas većina turista koji prvi put posete to područje ne mogu da veruju koliko se lepote tamo krije, a može se upiti sa vijugavog puta.
Put koji podiže adrenalin vozačima koji nisu naviknuti na oštre zavoje vodi kroz više od 50 tunela u stenama, a najteže je baviti pogled na putu zbog scena koje se smenjuju poput razglednica.
Planine, pašnjaci, guste šume, potoci i jezera čine prelepu slagalicu koju je moguće otkriti na više načina: peške, biciklom, a neke od tura nude priliku za istraživanje helikopterom. Jedna od mogućnosti za odmor je traženje smeštaja u Plužinama, planinarenje, istraživanje kanjona, kao i tirkizna jezera brodom i prelazak na Žabljak i Durmitor. Gde god da idete, ako vam je cilj uživati u prirodnim lepotama, teško da možete pogrešiti.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i uključite se u našu Viber zajednicu.
