Izlet na jug Srbije - Novi Pazar, Petrova crkva i Đurđevi stupovi

Jugozapadni deo Srbije, uz reku Ibar po kojoj je naziv dobila i čuvena magistrala, jedan je od najlepših delova zemlje kada je reč o kulturno-istorijskim znamenitostima.Osim preplitanja najstarijih začetaka srpske države (Stari grad Ras, UNESCO) i kasnije osmanske vlasti, južno od Kraljeva ovaj deo Srbije obiluje šumom i prelepim valovitim pejzažima koje u proleće i leto bujaju nijansama zelene. Vozeći se Ibarskom magistralom južno od Kraljeva u smeru ka Novom Pazaru, sa leve strane reke, na brdu primetićete srednjovekovni grad-tvrđavu Maglič, a nešto kasnije sa desne strane puta naići na odvajanje za prelepi Manastir Studenicu (XII vek, UNESCO).Još južnije, nadomak Novog Pazara nalazi se najstarija crkva Srbije - Petrova crkva iz kasnog IX veka, a nedaleko od nje i Manastir Đurđevi stupovi (kraj XII veka), kao i Manastir Sopoćani (XIII vek, UNESCO). Crkva Svetih apostola Petra i Pavla, poznatija je kao Petrova crkva. Nalazi se na severoistočnom obodu grada Novog Pazara i do nje se iz centra stiže u roku od samo nekoliko minuta, gradskim taksijem. Tačan period podizanja crkve nije poznat. Na osnovu posrednih istorijskih podataka i po obliku dela crkve za koji se smatra da je najstariji, pretpostavlja se da je podignuta u kasnom IX ili ranom X veku, kada je postala sedište Raške episkopije.Za srpsku istoriju ovaj hram ima poseban značaj, jer se za njega vezuju neki od najvažnijih događaja iz života Stefana Nemanje - pretpostavlja se da je crkva mesto gde je kršten, gde se održao sabor protiv bogumila i predao vlast sinu Stefanu. Zajedno sa Starim gradom Rasom i Sopoćanima, Petrova crkva je uvrštena na listu UNESCO-ve svetske baštine. U Petrovu crkvu moguće je ući ukoliko u vreme posete sretnete osobu koja inače jedina ima ključeve crkve, i povremeno otvara kapije ovog zdanja na molbu slučajnih turista. Vremenom, oko crkve je na mestu najstarijeg groblja niklo i nešto mlađe sa stećcima, koji imaju zanimljive inskripcije. Taksijem koji smo iznajmili u centru Novog Pazara, posle obilaska Petrove crkve uputili smo se na drugi brežuljak koji gleda na grad, u manastir koji nosi naziv Đurđevi stupovi.Sazidan je krajem XII veka kao zadužbina velikog župana Stefana Nemanje, po predanju u znak zahvalnosti Svetom Đorđu za izbavljenje iz pećine u koju su ga zatočila braća. Manastirska crkva sa kupolom ima karakteristične kule &ndash; stupove, po kojima je i dobila naziv. Ovo zdanje smatra se začetkom raške stilske grupe religioznih spomenika. O značaju ovog manastira svedoči podatak da su u njemu počivale mošti kralja Dragutina, drugog ktitora, koji je proširio crkvu. Manastir je teško stradao za vreme austrijsko-turskih ratova krajem XVII veka i u ratovima XX veka. Nakon Drugog svetskog rata, jedan deo fresaka je prenet u Narodni muzej u Beogradu. Godine 1979. godine, uvršten je na listu UNESCO-ve svetske baštine kao deo celine Stari Ras sa Sopoćanima.Grad Novi Pazar Najstariji deo Novog Pazara, smestio se oko Stare čaršije koja se nalazi u delu grada na desnoj obali reke Raške. Staro gradsko jezgro sadrži značajne spomenike kulture iz perioda vladavine Osmanlija - između XV i XIX veka, kao Altun-alem džamiju, Arap džamiju sa nizom trgovačkih objekata koji je okružuju, Stari Isa-begov hamam, itd. U centralnom delu grada dominira Novopazarska tvrđava, srednjovekovno tursko utvrđenje koje je podigao Isa-beg Isahović u XV veku prilikom osnivanja Novog Pazara. Utvrđenje čine tri ugaone tabije &ndash; bastioni, i kula poznata kao Stara izvidnica ili Kula Motrilja, smeštena između severne i zapadne tabije.Odmah pored Novopazarske tvrđave, u Staroj čaršiji nalazi se pregršt radnji koje nude srebrni i zlatni nakit, stišnjene između starinskih pekara gde se somuni peku u zemljanim pećima, pokraj radnji u kojima može da se kuvi goveđi sudžuk. Jedna od meni najzanimljivijih kuća u srcu Stare čaršije je kafedžinica - Kafe Teferič, kuda sam se tokom posete Novom Pazaru uputila na pravu tursku kafu. Ušla sam u vremešni čardak ni na nebu, ni na zemlji, koji od spolja pomalo izgleda kao da se od starosti nakrivio i da jedva odoleva zubu vremena, i videla da u ovoj kafedžinici borave isključivo muškarci.Činjenica da žene ovde ne ulaze, stvorila je malu nelagodu pri pronalaženju astala u ćošku prostorije, ali je želja da fotografišem mesto gde se spravlja prava turska kafa prihvaćena sa dobrodošlicom. U centru Novog Pazara, kod Sebilja koji je nalik onom najčuvenijem sarajevskom, ali i beogradskoj kopiji na dnu Skadarlije, nalazi se verovatno jedna od najboljih ćevabdžinica Srbije - Roštilj Šadrvan. Nakon jela u ovom mi u Beogradu i od lokalaca preporučenom restoranu, mogu samo da napišem da ovako dobre ćevape u Srbiji nisam jela. Meso ćevapčića toliko je mekano, da se tope u ustima, i uz golijski jogurt i vruć somun deo su neizostavne posete Novom Pazaru.ž Piše: Ivana Dukčević Izvor: Instagram, Internet i Facebook stranica&quot;Umetnost putovanja&quot; Tekst i fotografije deo su internet stranica &quot;Umetnost putovanja&quot;, zaštićeni su Zakonom o autorskim i srodnim pravima. Nije dozvoljeno kopiranje, niti objavljivanje.